Historia

Oficjalnymi językami na Malcie są maltański i angielski, przy czym maltański ma status języka narodowego. Większość Maltańczyków potrafi mówić po angielsku, ale na co dzień używa maltańskiego. Historia języka maltańskiego odzwierciedla historię wyspy. Język ten prawdopodobnie powstał jako dialekt punicki, ale później został poddany silnym wpływom języka arabskiego, gdy Arabowie zdobyli Maltę w 870 roku, a w ciągu kolejnych wieków przyjmował elementy z kilku innych języków. Zachował podstawową strukturę semicką, ale zapożyczał wyrazy z takich języków, jak francuski, włoski, hiszpański i angielski, ponieważ nowe słowa były potrzebne do opisywania nowych działań społecznych i biznesowych. Przez wieki maltański był jedynie językiem mówionym. Dopiero w pierwszych latach XX wieku stał się językiem pisanym, przyjmując zachodni alfabet zamiast pisma arabskiego. Dziś język maltański jest językiem w pełni rozwiniętym, z własną obszerną literaturą.

Dialekty

Dialekty na Malcie (oraz na pobliskiej wyspie Gozo) są mało zróżnicowane. Jednakże, przemieszczając się z jednego miasta do drugiego, można łatwo zauważyć pewne różnice. Na przykład można usłyszeć: immorru (chodźmy), a następnie w innym mieście: immurru – O zmieniło się na U. Istnieje także zamiana Q na K: Qormi (nazwa miasta) jest słyszana w jednym miejscu jako zawierająca Q, a w innym jako zawierająca K.

Gramatyka

Rodzajnikiem jest l-, który może zmieniać się w -il. Na przykład: l-isbaħ (najpiękniejszy), il-bir (najlepszy). L może zostać zasymilowane na początku pewnych spółgłosek, zatem zamiast mówić il-dar, mówi się id-dar; il-nar (ogień) staje się: in-nar.

Jedną z cech języka maltańskiego, odziedziczoną po arabskim, jest trójspółgłoskowy system czasowników, na przykład kiser (złamał). Trzema spółgłoskami w tym czasowniku są k, s, r. Niezależnie od formy, jaką przybiera czasownik, te trzy spółgłoski pozostaną tam w tej samej sekwencji, np. ksirna (złamaliśmy). Istnieją różne typy czasowników: mocne, słabe, ułomne, zagłębione i podwójne.

System czasowników w języku maltańskim przyjmuje czasowniki z języków romańskich, dodając do nich maltańskie przyrostki i przedrostki, na przykład: iddeċidejna (zdecydowaliśmy) ← (i)ddeċieda (decydować), romański czasownik + -ejna, wyznacznik pierwszej osoby liczby mnogiej w czasie dokonanym w języku maltańskim.

Istnieją różne typy liczby mnogiej: ġlekk (suknia) – ġlekkijiet (suknie); ale: kelb (pies) – klieb (psy). Formy liczby mnogiej wyrazów pochodzenia romańskiego są zwykle tworzone na dwa sposoby: poprzez dodanie -i lub -jiet. Na przykład: lingwa (język) – lingwi (języki), od sycylijskiego lingua, lingui; pjanu (fortepian) – pjanijiet. Formy liczby mnogiej wyrazów pochodzenia angielskiego tworzy się poprzez dodanie -s bądź -jiet, np.: friġġ, friġis od słowa fridge. Liczba mnoga niektórych wyrazów może być tworzona poprzez każdy sufiks denotujący liczbę mnogą. Część wyrazów zapożyczonych z angielskiego może łączyć w sobie dwa sufiksy, jak brikksa z angielskiego brick, który może przyjmować albo zbiorczą formę brikks, albo formę liczby mnogiej brikksiet.