Doorgaan naar de inhoud

Russisch

Русский язык

Aantal moedertaalsprekers

> 150.000.000

Officiële taal in

Rusland, Wit-Rusland, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan

Minderheidstaal in

Oekraïne, de VSA, Roemenië

Taal van diaspora

Uzbekistan, Israël, Letland, Moldavië, Turkmenistan, Duitsland, Canada, Brazilië, Finland, Litouwen, Frankrijk, Australië, Verenigde Arabische Emiraten, Cuba, Groot-Brittannië, Estland, Azerbeidzjan, Georgië, Armenië, Noorwegen

Alfabet
33 letters
Grammaticale naamvallen
6
Taalcode
ru, rus
Taalkundige tipologie
flexief , pro-drop , SVO
Taalfamilie
Indo-Europees - Baltisch-Slavische - Slavische - Oost-Slavische
Aantal dialecten
2 groepen, veel varianten

Langste woord

lengte van duizend negenhonderd negenentachtig millimeter

Eigenaardig woord of zin

hij is gestorven en hij ruste in vrede
dezelfde transcriptie en betekenis in beide richtingen

Inleiding

Volgens de gegevens van de Europese Commissie wordt de Russische taal gesproken door 6% van de EU-bevolking (~ 30 miljoen mensen). Het is de zevende meest gebruikte taal in de EU en de achtste in de wereld.

Grammatica

De Russische werkwoorden worden verdeeld in twee categorieën, die men aspecten noemt, afhankelijk van het feit, of ze verwijzen naar een durend proces (imperfectieve-{/ i}) werkwoorden) of een beëindigde actie: ( {perfectieve/i} werkwoorden). Imperfectieve werkwoorden hebben drie tijden (verleden, tegenwoordig en toekomend), terwijl perfectieve werkwoorden alleen de verleden en toekomende tijd hebben, maar geen tegenwoordige tijd.

  • Что делать?
    Iets aan het doen zijn (niet-beëindigde handeling of proces)
  • Что сделать?
    Iets beëindigen (beëindigde daad, resultaat)
Verleden Tegenwoordig Toekomende tijd
Что делал?
Wat heb je gedaan?
Я писал письмо
Ik schreef een brief. (We weten niet of hij gedaan heeft met schrijven of niet.)
Что делаю?
Wat ben ik aan het doen?
Пишу
Ik ben bezig met schrijven.
Что буду делать?
Wat zal ik doen?
Буду писать
Ik zal schrijven. (We weten weer niet of hij het schrijven zal afwerken, of het half afgewerkt zal achterlaten.)
Что сделал?
Wat heb je gedaan?
Написал
Ik heb geschreven.
-
Что сделаю?
Wat zal ik doen (afwerken)?
Напишу
Ik zal schrijven (afwerken).

Er zijn 6 naamvallen in het Russisch. Ze worden getoond door uitgangen en geven de rol aan, die het substantief speelt in een zin en hebben bijbehorende vraagvormen van het type 'wie' 'wiens'. Zelfstandige naamwoorden en zelfstandig naamwoord-achtige woorden zijn gegroepeerd in verbuigingen volgens de bijzondere vormen van de gebruikte uitgangen.

  • мама видит кошкумаму видит кошка
    Mama ziet een kat. ‒ De kat ziet mama.
  • мама подошла к кошкек маме подошла кошка
    Mama naderde tot de kat. ‒ De kat kwam naar mama toe.

De Russische taal is zeer rijk. Er worden verschillende varianten (of taalniveaus) gebruikt. Bijvoorbeeld, in een zakelijke brief of officieel document worden woorden en constructies gebruikt, die waarschijnlijk niet worden gebruikt in het dagelijkse leven (zelfs in een zeer ernstig gesprek). Men moet een hoog taalbewustzijn cultiveren om de geschikte woorden te kunnen kiezen. De geletterdheid, levenswijze van personen, en vaak ook hoe ze willen gezien en aanvaard worden door anderen, weerspiegelen zich in hun taalkeuzes.

Russen hebben drie namen, een persoons-, een vader- en een familienaam

persoonsnaam vadernaam familienaam
Иван
Ivan
Владимирович
Vladimirovich
Петров
Petrov
Анна
Anna
Ильинична
Il'inichna
Сидорова
Sidorova

Vadernamen worden gevormd door de persoonsnaam van de vader:

naam van de vader mannelijke vadernaam vrouwelijke vadernaam
Иван
Ivan
Иванович
Ivanovich
Ивановна
Ivanovna
Владимир
Vladimir
Владимирович
Vladimirovich
Владимировна
Vladimirovna
Илья
Il'ya
Ильич
Il'ich
Ильинична
Il'inichna

De persoonsnaam en vadernaam (Иван Владимирович, Анна Ильиничена) worden gebruikt tijdens het groeten van oversten, ouderen en in formele situaties.

Het aanspreken van mensen met hun familienaam is niet zeer gewoon en over het algemeen gebruikt in zeer formele situaties. Leraren op school spreken vaak leerlingen aan met de familienaam: «Сидоров, иди к доске!» [Sidorov, idi k doske! - Sidorov, kom naar voor in de klas"). Vooral de meeste deugnieten: Сергеев, опять ты не сделал домашнее задание! (Sergeev, opjat' ty ne sdelal domašnee zadanie! - "Sergeev, gij hebt weer uw huiswerk niet gemaakt!).

Praktisch alle persoonsnamen in het Russisch hebben verkleinwoorden:

  • СергейСережаСереженька
  • АннаАняАннушка, Анюта

Over het algemeen worden kinderen geroepen met hun koosnaam: Сереженька [Serezhen'ka] (verkleinwoord/ koosnaam voor Сергей, [Sergej]), Ирочка [Irochka] (verkleinwoord van Ирина, [Irina]). Kinderen worden meestal aangesproken met hun volledige naam als ze iets verkeerd gedaan hebben.

Vadernamen zijn niet populair buiten Rusland. Russen, die in het buitenland wonen verkiezen vaak dat men hen met het verkleinwoord van hun naam noemt, bijvoorbeeld Дима [Dima] in plaats van Дмитрий [Dmitrij], Надя [Nadja] in plaats van Надежда [Nadezjda].

Schrijfsysteem en uitspraak

In het oude Rusland werden twee talen gebruikt: het kerk-Slavisch en het Oud Oost-Slavisch. Er was één alfabet - het Cyrillisch. Het is interessant dat de letters toen niet alleen klanken aangaven, maar ook getallen (zie onderstaande tabel). Er waren ook verschillende schrijfwijzen, omdat de regels anders waren volgens de streek. In de elfde eeuw kon eenzelfde klank aangegeven worden met verschillende letters, bijvoorbeeld: [u] met “у”, “Ѹ” (uk), “Ѫ” (grote jus). Hoewel er veel letters waren, werden verschillende tekens boven de letters aangebracht en werden woorden niet altijd volledig geschreven. Ondanks een aantal veranderingen, werd de Russisch spelling niet veel gemakkelijker tot de spellingshervorming in 1918.

Letter Getalwaarde Naam
А а 1 азъ (azŭ)
Б б боукы (buky)
В в 2 вѣдѣ (vědě)
Г г 3 глаголи (glagoli)
Д д 4 добро (dobro)
Є є 5 єсть (estĭ)
Ж ж живѣтє (živěte)
Ѕ ѕ / Ꙃ ꙃ 6 ѕѣло (dzělo)
З з / Ꙁ ꙁ 7 земля (zemlja)
И и 8 ижє (iže)
І і / Ї ї 10 и/ижеи (i/ižei)
К к 20 како (kako)
Л л 30 людиѥ (ljudije)
М м 40 мыслитє (myslite)
Н н 50 нашь (našĭ)
О о 70 онъ (onŭ)
П п 80 покои (pokoi)
Р р 100 рьци (rĭci)
С с 200 слово (slovo)
Т т 300 тврьдо (tvrdo)
Оу оу / Ꙋ ꙋ (400) оукъ (ukŭ)
Ф ф 500 фрьтъ (frtŭ)
Х х 600 хѣръ (xěrŭ)
Ѡ ѡ 800 отъ (otŭ)
Ц ц 900 ци (ci)
Ч ч 90 чрьвь (črvĭ)
Ш ш ша (ša)
Щ щ шта (šta)
Ъ ъ ѥръ (jerŭ)
Ꙑ ꙑ ѥры (jery)
Ь ь ѥрь (jerĭ)
Ѣ ѣ ять (jatĭ)
Ꙗ ꙗ я (ja)
Ѥ ѥ ѥ (je:)
Ю ю ю (ju)
Ѧ ѧ (900) ѧсъ (ęsŭ)
Ѩ ѩ ѩсъ (jęsŭ)
Ѫ ѫ ѫсъ (ǫsŭ)
Ѭ ѭ ѭсъ (jǫsŭ)
Ѯ ѯ 60 кси (ksi)
Ѱ ѱ 700 пси (psi)
Ѳ ѳ 9 фита (fita)
Ѵ ѵ 400 ижица (ižica)

Vandaag heeft het Russische alfabet 33 letters (sommige ervan lijken op Griekse en kunnen herkend worden door hun gebruik in de wiskunde):

  • а
  • б
  • в
  • г
  • д
  • е
  • ё
  • ж
  • з
  • и
  • й
  • к
  • л
  • м
  • н
  • о
  • п
  • р
  • с
  • т
  • у
  • ф
  • х
  • ц
  • ч
  • ш
  • щ
  • ъ
  • ы
  • ь
  • э
  • ю
  • я

Het Russische alfabet bevat 10 klinkerletters, 21 medeklinkers en 2 tekens. De Russische spelling weerspiegelt nauwkeuriger de uitspraak dan het Engels. Over het algemeen zullen Russische woorden worden begrepen als ze letter voor letter worden voorgelezen.

Er zijn zes klinkers /i/, /ɛ/, /a/, /o/, /u/, /ɨ/ en ze zijn niet onderscheiden in lengte.

In het Russisch is de nadruk veranderlijk: водá [vodá] – вóды ['vodɨ], water. Niet benadrukte klinkers [o] en [e] veranderen respectievelijk in [a] en [i], b.v. мóре ['morʲe] – м[a]ря [ma'rʲa], zee; лес [lʲes] – л[и]сá [lʲi'sa], bos. Dit verschijnsel wordt reductie genoemd. In het Russisch wordt de nadruk alleen aangegeven in woordenboeken.

Russische medeklinkers kunnen zacht (gepalatiseerd) of hard (niet-gepalatiseerd) zijn en stemhebbend (de stembanden trillen als ze worden uitgesproken) of stemloos (de stembanden trillen niet). De zachtheid en hardheid van de medeklinkers wordt in de spelling gekenmerkt door de volgende klinker of symbolen – hard-teken (ъ) en zacht-teken (ь). De zachtheid van medeklinkers heeft ook een semantische waarde. Voorbeelden: мел [mel] (krijt) – мель [mel'] (ondieptes) – de zachtheid van м wordt gemerkt door het volgende е, de zachtheid van л in het woord мель – met een zacht-teken (ь). Medeklinkers vormen paren naargelang zij stemhebbend/stemloos ofwel hard/zacht zijn:

Stemhebbend Stemloos
Even Б
В
Г
Д
Ж
З
П
Ф
К
Т
Ш
С
Ongepaard Л, М, Н, Р, Й Х, Ц, Ч, Щ
Harde Zachte
De letters "а", "о", "у", "ы", "ъ", afwezigheid van het zacht-teken aan het einde van het woord, geven aan, dat de voorgaande medeklinker HARD is. De letters "и", "е", "ё", "ю", "я", "ь" geven aan dat de vorige medeklinker ZACHT is (palataal).
Б - бык Бʼ - бег
В - волк Вʼ - век
Г - год Гʼ - геолог
Д - дом Дʼ - дед
З - зола Зʼ - земля
К - кукла Кʼ - киоск
Л - луна Лʼ - люди
М - мама Мʼ - миска
Н - нож Нʼ - небо
П - папа Пʼ - пять
Р - рот Рʼ - река
С - сон Сʼ - сено
Т - ток Тʼ - тетя
Ф - фантик Фʼ - фея
Х - хобот Хʼ - хитрец
Altijd hard Altijd zacht
Ш, Ж, Ц Ч, Щ, Й

Themawoorden

Grappige of vreemde traditionele spreekwoorden en uitdrukkingen

Terug naar boven