Eastóinis

Eesti keel

Líon na gcainteoirí dúchais

Thart ar 1,29 milliún

Teanga oifigiúil i

An Eastóin, AE

Teanga diaspóra

An tSualainn, an Fhionlainn, an Laitvia, an Ghearmáin, Ceanada, SAM, an Rúis, an Astráil, an Airgintín, an Bhrasaíl, an Ríocht Aontaithe, An Danmhairg

Aibítir
Laidin, 32 litir

Tuisil gramadaí
14

Cód teanga
et, est

Saintréitheacht theangeolaíoch
gleanúna , cumascach , SVO

Fine teangacha
Fine Úralach, Brainse Fionn-Úgrach, Foghrúpa Bailt-Fhionlannach

Líon na gcanúintí
2

An focal is sia

sünnipäevanädalalõpupeopärastlõunaväsimatus

fuinneamh gan teorainn oíche Dé Domhnaigh tar éis cheiliúradh lá breithe a mhair an deireadh seachtaine ar fad

uusaastaöövastuvõtuhommikuidüll

idil maidne tar éis na hAthbhliana

Focal nó abairt aisteach

Focail a bhfuil íosmhéid consan acu:

jäääär

imeall oighir

kõueöö

oíche thoirní

ajaja

seoltóir

Na focail ilchodacha is sia:

kuuuurija istus töööös jääääres

oíche oibre bhí réadóir ina shuí ar imeall oighir

jõeäärne õueaiamaa

gort ar imeall abhann

Stair

Thosaigh an Eastóinis sa 12ú-13ú céad nuair a meascadh dhá theanga nó trí cinn, a scar ó na canúintí Bailt-Fhionlainneacha eile i dtús na comhré. Bhí tionchar na Gearmáinise chomh maith leis an teangacha Slavacha agus Baltacha ar fhorbairt na hEastóinise freisin.

Canúintí

Dhá ghrúpa canúintí, atá éagsúil go maith óna chéile:

An chanúint thuaidh:
- Canúintí na hEastóinise Láir: Láir, an Iarthair, Oileánach, an Oirthir
- Canúintí an Oirthuaiscirt: Cóstach, Alutaguse
Canúintí an Deiscirt: Mulgi, Tartu, Võro

Córas scríbhneoireachta agus fuaimniú

San Eastóinis bíonn an bhéim de ghnáth ar an gcéad siolla (cé go bhfuil eisceachtaí, ionas go bhfuil an bhéim i aitäh 'go raibh maith agat', sõbranna 'leannán cailín' agus roinnt intriachtaí: ahah ohoh ar an dara siolla, Bíonn an bhéim ar an gcéad siolla i seaniasachtaí freisin, miljonär, apelsin , pensionär, cé gur ar shiolla na teanga foinse a bhíonn an bhéim ar iasachtaí a tháinig le déanaí, amhail büroo, psühholoogia, kompuuter .

Fuaimnítear gutaí go soiléir gan aon chrapadh. Tá trí leibhéal faid ag consain agus gutaí: koli ("о" gearr - "bogadh isteach"), kooli ("о" lárfhada, "na scoile", ginideach), kooli ("о" fada, "go dtí an scoil").

Roinntear na consain de réir cibé an bhfuil siad láidir nó lag, ní de réir cibé an bhfuil siad glórach nó neamhghlórach. Níl an consan g, b, d, d’ glórach, mar shampla, ach tá sé lag, le hoclúid urlabhraíochta bheag, sin an fáth go bhfuil fuaim amhail k, p, t, t’ aige. Fuaimnítear k, p, t, t’ na hEastóinise le bac níos faide. Ní éiríonn consain neamhghlórach ag deireadh na bhfocal. Is ionann mar a fhuaimnítear pléascaigh láidre agus laga ag tús na bhfocal, agus is ionann, mar shampla, fuaimniú na bhfocal baas ("bonn") agus paas ("aolchloch"). Ní bhíonn an fhuaim f ach amháin i bhfocail a fuarthas ar iasacht: film, faktor.

De ghnáth is léir an fuaimniú ón litriú.

Gramadach

Teanga ghleanúna infhillte is ea an Eastóinis. Déantar foirmeacha gramadaí a thógáil ar tháscairí gramadaí agus foircinn a bhíonn i gceangal le fréamh an fhocail (mar shampla: iolra adessive lauda+de+l (fréamh + táscaire uimhir iolra + foirceann tuisil) "ar bhoird"; tarlaíonn athruithe focal foghraíochta (lugema "léamh "- loen "léigh mé"). Bíonn líon mór moirféimí i bhfocail.

Níl ailt nó inscne gramadaí ag an Eastóinis. Tá táscaire don inscne bhaininscneach do na focail a thagraíonn do mhná, mar shampla: tanárnő ("múinteoir mná"), titkárnő ("rúnaí baineann").

Tá 14 thuiseal san Eastóinis. Bunaítear na foircinn ar athrú ar na céimeanna sin ar a dtugtar láidir agus lag agus, mar thoradh air sin, téann focal faoi athruithe an-suntasach: tuba ("seomra", ainmneach) - toa ("seomra", ginideach).

Bíonn dhá fhoirm ag na forainmneacha pearsanta, gearr (gan bhéim) agus iomlán (faoi bhéim).

Ní léiríonn briathra na hEastóinise catagóir na gné. Tá dhá aimsir ghramadaí, láithreach agus caite (simplí nó neamhfhoirfe, foirfe agus ollfhoirfe). Cuirtear an aimsir fháistineach in iúl leis an aimsir láithreach nó le foirmeacha anailíseacha mar aon leis an mbriathar hakkama "tosaigh" (nó saama "a bheith in ann"):

ma kirjutan
scríobhaim / scríobhfad / beidh mé ag scríobh
ma hakkan kirjutama
Tosód ag scríobh (díreach anois)
ma saan kirjutada
Is féidir liom scríobh

Tá 4 mhodh san Eastóinis:

táscach: Ta laulab hästi. ("canann sé go maith")
coinníollach: Ta laulaks hästi. ("bheadh sé ag canadh go maith")
claoninsint: Ta laulvat hästi. ("(deirear) go gcanann sé go maith")
ordaitheach: Ta laulgu hästi! ("canadh sé go maith!")

Is féidir 4 rangabháil a dhéanamh as briathar - gníomhach agus éighníomhach sna haimsirí láithreach agus caite - agus geireann amháin freisin: looma ("cruthaigh"): loov ("ag cruthú", rangabháil ghníomhach, aimsir láithreach), {sound3 } ("á chruthú", rangabháil éighníomhach, aimsir láithreach), {sound4 } ("tar éis a bheith ag cruthú", rangabháil ghníomhach, aimsir chaite), loodud ("tar éis a chruthaithe", rangabháil éighníomhach, aimsir chaite).

Déanmhas focal agus foclóir

Is iomaí focal san Eastóinis ina bhfuil dhá mhír, nó trí, ceithre nó níos mó acu:

suur/linn
cathair mhór
vihma/piisad
braonta báistí
pôllu/majandus/iilikool
ollscoil talmhaíochta

Teangaipéid